Lýðræðislegt samfélag

Landsfundur 2023.

Öll eiga að hafa tækifæri til að móta samfélag sitt óháð fjárráðum, heilsu, menntun eða stöðu að öðru leyti. Svigrúm til þátttöku í lýðræðislegum verkefnum ásamt aðgengi að traustum og gagnreyndum upplýsingum, staðreyndum og samhengi þeirra, er hverri manneskju mikilvægt. Sérstaklega þarf að huga að valdeflingu minnihluta- og jaðarhópa. Það á að standa vörð um almannahagsmuni gegn sérhagsmunum og vinna gegn spillingu. Ljúka þarf heildstæðri endurskoðun stjórnarskrárinnar.

Kjölfesta Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs er þátttaka almennra félaga hennar um land allt, í starfi, stefnumótun og ákvörðunum. Starfið einkennist af opnum samræðum í raunheimum og netheimum þar sem félagar koma saman, móta hugmyndir, leysa úr álitamálum og koma stefnu hreyfingarinnar á framfæri og í framkvæmd.

Ávallt skal leitast við að ná samhljóða niðurstöðu í ákvarðanatöku og taka skal sérstakt mið af hagsmunum jaðar- og minnihlutahópa með valdeflingu þeirra að markmiði.

Fulltrúar hreyfingarinnar framfylgja stefnu hennar og ákvörðunum og haga störfum sínum í samræmi við þær.

Stjórnkerfi og fjölmiðlar

  • Aðgangur að traustum upplýsingum er forsenda upplýstrar umræðu. Mikilvægt er að efla miðla- og upplýsingalæsi, sporna gegn upplýsingaóreiðu og tryggja að miðlað sé á aðgengilegan hátt til allra samfélagshópa.
  • Gagnsæi, opin stjórnsýsla og faglegar ráðningar skulu ávallt viðhöfð hjá stjórnvöldum.
  • Tryggja skal opinber og fyrirsjáanleg framlög til stjórnmálahreyfinga.
  • Lögbinda skal hámarks hlutfall framlaga lögaðila af heildarframlögum til stjórnmálaflokka.
  • Fjölga þarf tækifærum almennings til þess að taka ákvarðanir í þágu samfélagsins alls og skapa vettvang fyrir rökræður, samráð og sameiginlega ákvarðanatöku, meðal annars með aðferðafræði slembivals.
  • Almenningur á að geta lagt fram tillögur til Alþingis og sveitarstjórna sem taka skal til umfjöllunar. Miða má við að 2% kosningabærra geti sett mál á dagskrá.
  • Tryggja skal lýðræðislega þátttöku nemenda í skólastarfi þar sem þau læra lýðræðisleg vinnubrögð og eru upplýst um réttindi sín og skyldur.
  • Kosningaaldurinn skal lækkaður í 16 ár.
  • Framfylgja þarf betur ákvæðum upplýsingalaga og auka aðgang fólks með aðgengilegum hætti að upplýsingum sem varða almannahagsmuni.
  • Verja skal sjálfstæði fjölmiðla og ritstjórnarlegt frelsi. Styðja skal fjölmiðla sem sinna óháðri fréttaöflun, greinandi blaðamennsku og halda úti lýðræðislegri samfélagsumræðu.
  • Uppljóstrarar eiga að hafa leiðir til að koma upplýsingum til réttra aðila án þess að óttast um sinn hag.
  • Ríkisútvarpið skal áfram vera öflugur fjölmiðill í almannaþágu, rekinn fyrir útvarpsgjald og sjálfsaflafé.

Umbætur á stjórnarskrá

  • Ljúka skal heildstæðri endurskoðun stjórnarskrárinnar og breytingar á henni skulu tryggja lýðræði og mannréttindi á tímum mikilla samfélagsbreytinga.
  • Mannréttindakafli stjórnarskrárinnar skal endurskoðaður með sérstöku tilliti til loftslagsvárinnar og hraðra tæknibreytinga, þ.m.t. notkun gervigreindar.
  • Umhverfis- og náttúruvernd á að vera hluti af stjórnarskránni og tryggja skal rétt fólks til þeirra mikilvægu mannréttinda sem heilnæmt umhverfi er.
  • Réttur fólks til frjálsrar farar um landið skal vera virtur enda hefur almannarétturinn verið í íslenskri löggjöf allt frá Jónsbók.
  • Ákvæði um auðlindir í þjóðareign er grundvallaratriði við endurskoðun stjórnarskrárinnar.
  • Endurskoða á kjördæmaskipan og vægi atkvæða.

Vinnumarkaður og tækniþróun

  • Styðja þarf framgang lýðræðislegra fyrirtækja og styrkja atvinnulýðræði með löggjöf.
  • Greiða þarf götu fyrirtækja og félaga sem ekki eru rekin í hagnaðarskyni. Hægt væri að efla samvinnufélagaformið í þessu tilliti.
  • Hið opinbera á að geta rekið stofnanir og félög á samfélagslegum forsendum, einnig á samkeppnismarkaði.
  • Upplýsingar um raunverulega eigendur, krosseignatengsl og ársreikninga skulu vera aðgengilegar almenningi.
  • Starfsfólk á að geta átt hlutdeild í stjórnum fyrirtækja og hafa ráðgjafarétt auk upplýsingaréttar um fjárhagslega stöðu og framtíðaráform.
  • Starfsfólk sem starfar hjá fyrirtækjum á að fá til sín tiltekið hlutfall ágóða eða arðgreiðslna úr þeim.
  • Launafólk á að njóta virðisauka sem fæst með notkun gervigreindar og sjálfvirknilausna, til að mynda með styttri vinnutíma, hærri launum, auknu starfsöryggi, bættu vinnuumhverfi og betri kjörum.
  • Tryggja þarf að gervigreind sé notuð á þann hátt að hún ýti ekki undir eða viðhaldi mismunun, að höfundar- og sæmdarréttur sé virtur í hvívetna við notkun hennar og að komið verði í veg fyrir að hún sé notuð í stafrænu kynferðisofbeldi, til valdníðslu eða til að ýta undir hatursorðræðu.

Vinstrihreyfingin – grænt framboð

Túngötu 14

101 Reykjavík

vg@vg.is

KT: 421298-2709

Þessi síða styðst við vafrakökur (cookies) til að bæta virkni síðunnar. Með því að vafra um síðuna samþykkir þú notkun þeirra.