Ný tækni hefur gjörbylt samskiptum fólks á undanförnum árum og áratugum. Að mestu eru þetta jákvæðar breytingar en þær eiga sér líka dekkri hliðar. Kynferðislegt og kynbundið ofbeldi og áreitni hefur tekið á sig nýjar birtingarmyndir. Það má meðal annars sjá í áreitni gegn konum á samfélagsmiðlum, brotum gegn börnum á djúpvefnum og ýmsum formum af stafrænu kynferðisofbeldi.
Stefnumótun og lagasetning nær oft illa að halda í við nýja tækni. Hér á Íslandi hefur háttsemi sem kölluð hefur verið hrelliklám eða hefndarklám til að mynda verið færð undir ólík lagaákvæði sem hefur leitt til mismunandi dómaframkvæmdar. Það eykur einnig á slæma upplifun brotaþola að ofbeldi sem þeir hafa mátt þola sé einungis lauslega skilgreint í lögum og jafnvel erfitt að sjá að lögin nái utan um brotin. Þetta er meðal umfjöllunarefna í nýrri skýrslu Maríu Rúnar Bjarnadóttur lögfræðings en skýrsluna vann hún fyrir stýrihóp á mínum vegum sem var m.a. falið að gera tillögur um stefnumótun gegn stafrænu kynferðisofbeldi. Stýrihópurinn hefur skilað viðamiklum tillögum sem byggjast á skýrslunni og lúta að lagabreytingum, forvörnum og bættri málsmeðferð.
Í skýrslunni er notast við hugtakið kynferðisleg friðhelgi til að ná utan um hina ólíku verndarhagsmuni þolenda og má ætla að það hugtak verði ofan á í þeirri umfangsmiklu endurskoðun laga sem nú stendur fyrir dyrum. Þessar tillögur eru afrakstur mikillar greiningarvinnu, samráðs hér innanlands og samanburðarrannsóknar á löggjöf í fjölmörgum löndum. Nái tillögurnar fram að ganga mun Ísland skipa sér í fremstu röð í lagalegri vernd kynferðislegrar friðhelgi. Samhliða verður ráðist í bættar forvarnir og fræðslu og eflingu rannsóknargetu lögreglu. Á Alþingi hafa ítrekað verið lögð fram lagafrumvörp sem taka á stafrænu kynferðisofbeldi í samstöðu þingmanna í öllum flokkum. Þótt þau hafi ekki náð fram að ganga, má ætla að þverpólitísk samstaða geti myndast um þær úrbótatillögur sem nú hafa verið kynntar til sögunnar. Ríkisstjórnin lítur á þetta sem forgangsmál, í samræmi við stjórnarsáttmála, enda löngu tímabært að löggjöf og stefnumótun nái utan um nýjar birtingarmyndir ofbeldis og áreitni.
Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra.